شهلا عبقری : گیتی عزیز، خواهش می کنم که کمی از خودتان برایمان بگویید
گیتی سلامی: من در یکی از روزهای گرم ِ تابستان ِ ۵۰ سال پیش در خانواده ای مرفه بدنیا آمدم. بعد از گذراندن دوره های کودکستان، دبستان و دبیرستان یکسال قبل از انقلاب ۵۷ وارد دانشگاه شیراز یا پهلوی آن زمان شدم که متاسفانه با دومین انقلاب یعنی انقلاب فرهنگی که چیزی جز بسته شدن دانشگاها و اخراج دانشجویان را به ارمغان نیاورد وهمچنین شروع جنگ ایران و عراق ،دیگر نتوانستم تحصیل خود را در ایران به اتمام برسانم. حدود ۲۵ سال پیش به آلمان آمدم و در رشته ی کتابداری به تحصیل پرداختم که هم اکنون در همین رشته در دانشکده ی ایران شناسی و عرب شناسی دانشگاه برلین مشغول به کار هستم. در این مدت در کنار تحصیل به علت سوالات فراوانی که داشتم با تعدادی از دوستان خود به یک کار مطالعاتی پایه ای وفشرده پرداختم که از فلسفه (ارسطو ، افلاطون ….) و تاریخ فلسفه و تاریخ ِ اجتماعی شروع شد و با چند آثار مارکس در رابطه باشناخت ِ روش شناسی مدرن و سه جلد ِ کاپیتال او به پایان رسید. که البته بعد از آن مطالعات فردی خود را ادامه دادم
شهلا عبقری : چگونه به فعالیتهای اجتماعی و سیاسی علاقمند شدید؟
گیتی سلامی: با رفتنم به دانشگاه، که مواجه شده بود با شروع انقلاب و قرار گرفتن در مقابل ِ سیل ِپرسش های مشخص و غیر مشخصی که در همان ایام نوجوانی و جوانی ذهنم را مشغول کرده بود.
شهلا عبقری: آیا ـشرایط پیرامونی شما تاثیری در علاقه مند شدن شما به فعالیت های اجتماعی و سیاسی
داشت؟
گیتی سلامی: به این سوال نمی توانم جواب ِ درستی بدهم زیرا در موقعیت ِکنونی که هستم نمی دانم آیا فقط جّو آن زمان ِ انقلاب بود که بر من تاثیر گذاشت و یا عوامل ِ دیگری بودند(مثل ِروحیه ی اجتماعی…) که اگر این انقلاب (در آن مقطعی که من جوان بیست ساله ا ی بودم) هم اتفاق نمی افتاد ،علاقه مندی من به مسائل اجتماعی ، سیاسی به شدت امروز می بود.
شهلا عبقری: چگونه وچه زمانی فعالیت اجتماعی و سیاسی را شروع کردید؟
گیتی سلامی: منظور از فعالیت سیاسی در این سوال برایم روشن نیست. اگر منظور کار تشکیلاتی با سازمان یا گروه ای باشد من تا به امروز در هیچ تشکیلات ِ سیاسی ، اجتماعی فعالیتی به این مضمون که مسئولیت مشخصی را به عهده گرفته باشم، نداشتم (که این موضوع هم نکات مثبت وهم منفی خود را دارد). ولی در دو جریان یکی جمهوری خواهان لائیک ودمکرات ، و دیگری همبستگی ملی ایرانیان (نشست ِ لندن) آنجا که لازم می بودنظرات خود رابا دوستان در این دوطیف بازگو می کردم . و اگر منظوراز فعالیت سیاسی، فعالیت فکری در مسائل ِسیاسی ،اجتماعی هم باشد، می توانم بگویم من در دوران نوجوانی خود این فعالیت را با پرسش هایی از این قبیل در ذهنم شروع کردم : چرا یک عده دارای زندگی مرفه و عده ای دیگر فقیر هستند و چرا همه چیزراکد و ثابت است ؟ و اگر با زبان و عقل ِ اکنون خود آن را فرمولبندی کنم پرسشم این بود که چرا همه چیز حالت ِ ثابت، روزمره گی و تکرار دارد علیرغمی که انسان ها از این وضعیتی که دارند ناراضی می باشند آیا علت این است که آنها به این وضع خو گرفته اند و چاره ای جز این ندارند و سرنوشت شان می باشد و یا علل دیگری وجود دارد؟ در آن دوران و حتی زمانی بعد ازآن هنوز مقوله ی تغییر را نمی شناختم . تا اینکه در مسیر مطالعاتی خود این مقوله ومحتوای آن را دریافتم.
شهلا عبقری: چه حوادث ویا اتفاقاتی باعث گردید که به مسائل زنان علاقه مند گردید؟
گیتی سلامی: با آمدن به خارج ازکشور فرصتی برایم مهیا شد که به پرسشهای ذهنی ام در فضایی آرام تر بپردازم. روی آوردن به مسائل زنان یا به زبان دیگرروی آوردن به سیاست ِ جنسیتی نتیجه ی کار مطالعاتی من می باشد . ـ
شهلا عبقری: چگونه واز چه زمانی شرو ع به فعالیت در امور زنان کردید و دامنه فعالیت شما در این زمینه چگونه است؟
گیتی سلامی: در این زمینه متاسفانه هیچ تجربه ی عملی ندارم . ولی به تازه گی باشبکه ی بین المللی همبستگی با مبارزات زنان ایران در حد یک همکاری فکری در ارتباط می باشم.
شهلا عبقری : تجربیا ت شما چه اثرا تی در روند فکری و مبا رزا تی شما به جا ی گذ ا شته اند؟
گیتی سلامی: شاید بتوانم بگویم تجربیات مبارزاتی و روند فکری ام منطبق بر هم می باشد . زیرا به همان اندازه که می فهمم و توانایی ام اجازه می دهد سعی می کنم خود را در موضوعی دخالت بدهم. این تجربه را مدیون درسی هستم که از تجربیات دیگران گرفته ام. زیرا از تجربه ی دیگران در این مدت ۳۰ ساله ی بعد از انقلاب آموختم که بدون ِتمرین و مجهزکردن خود به ابزارسیاست( یعنی تسلط بر خود و بر یک روش ِ پیشبرد سیاست ِ دمکراتیک ، سیاستی که انسان ها را با تفاوت ها یشان به رسمیت بشناسد) به میدان سیاست وارد نشوم و د راین میدان تازه شروع به تمرین نکنم زیرا اگر فقط با شور و احساس و با تفکر ، روحیه و نیت ِ وکیل بودن برای انسان های ِ ضعیف وارد عرصه ی سیاست بشویم نه تنها به خود بلکه به آن عده ای که خود سرانه وکالت شان را به عهده گرفته ایم ضررهای غیر قابل جبران وارد می کنیم . روش و تفکری که متاسفانه بر ذهن سیاسیون ما حاکم می باشد. تجربه ای که از تاریخ ِ نه چندان دورمان گرفته ام.
شهلا عبقری: نظر شما در مورد مبارزات زنان داخل از جمله کمپین یک میلیون امضا در ایران چیست؟
گیتی سلامی: نظر مثبتی دارم. زیرا نقطه ی حرکت شان رفع ِ تبعیض و تحقیر در رابطه با زنان می باشد با توجه به جامعه ما که این نگاه علنی و در تمام عرصه های جامعه نهادینه شده است ، آغاز یا شروع درستی می باشد. در این رابطه [متنی نوشته ام->https://www.iran-women-solidarity.net/?p=121] که در سایت “شبکه ی بین المللی همبستگی با مبارزات زنان ایران” منتشر شده و دیگر اینجا تکرار نمی کنم.
شهلا عبقری: چه پیشنها دا تی بر ای پیشبرد اهداف فمینیستی زنا ن ایرا نی دارید؟
گیتی سلامی: در جامعه ما که آغشته به یک نگاه جداسازی و نوعی خشنونت ِعریان می باشد و نگاه ِحاکم و فرهنگ ِ منطبق بر آن، راه حل ِ همه ی بدبختی و فساد را در محدود کردن جنس ِ زن به طرق و اشکال متفاوت می بیند، طرح پروژه ای ضد ِ خشنونت یا رفع ِ تبعیض از زنان که همبستگی زنان و مردان دمکرات ِ جامعه را بدنبال خود داشته باشد می تواند اهداف فمینیستی را پیش ببرد.. بطور مشخص منظورم پیاده کردن این طرح در محیط و ساختار دانشگاه و مدارس می باشد زیرا جامعه ای کنکرت ومشخصی است برای پیاده کردن ِ این اهداف با جهت ِدمکراتیک. یکی از دیگر راه ها می تواند این باشد که بتوان ابتدا خشونت در تمام ِ اشکال آن را در جامعه به صورت یک مسئله مورد بحث قرار داد و ازاین طریق توجه یا حساسیت ِ مردم را به این موضوع جلب کرد. و تواما برای رفع آن کوشید. زیرا بایستی ابتدا چیزی در ذهنیت ِ افراد جا بیافتد و به غیر ِ دمکراتیک و غیر قابل تحمل بودن آن مسئله برسند تا کوشش به رفع آن بکنند.
در دانشگاه دانشجویان زن و مردان دمکرات می توانند خواستار ِ برگزاری سمینار ها ی عمومی و گفتگو با استادان و روسا برسر ِ موضوع خشونت واشکال آن و تاثیر این خشنونت ِ نهادینه شده در رفتار، زبان و کردار و تاریخ جامعه … و همچنین بر زندگی فردی و اجتماعی افراد شوند و بحث وتجزیه و تحلیل ریشه ای خشونت در جامعه را از این طریق دامن زنند.
کاری که کمپین یک میلیون می کند یک شیوه ای از نشان دادن و جلب ِ حساسیت ِ اقشار متفاوت ِ مردم ، توام با کوشش در رفع ِ این خشونت در بخش ِ قانونی آن بر زندگی زنان و خانواده ها در سطح کلی جامعه است.
یکی از کارهای دیگر برای پیشبرد اهداف فمینیستی این است که به دنبال افرادی بگردیم (زن و مرد ) که در رشته های متفاوت (اقتصاد، روانشناسی، فرهنگ، هر چیزی که در ساخت ِ جامعه نوین احتیاج است) طرح های سیاست جنسیتی را پی گرفته باشند و همچنین توانایی و روحیه ی کارتیمی داشته باشند زیرا کمبود این اخلاق و روحیه یکی ازمهمترین موانع پیشبرد این اهداف می باشد . بوجود آوردن یک شبکه ا ز این افراد ِ توانا درکار تیمی و ماهر در رشته های متفاوتی که برای پی ریزی یک ساخت ِ نوین در جامعه لازم می باشد یکی از نکات ِ مهم برای تغییر بنیادی است. زیرا بنا به تجربه ی تاریخی مان ،فکر و طرح ِمدرن داشتن بدون ِ افراد مناسب (شخصیت های مستقل با روحیه اجتماعی ) که توانایی جا انداختن این فکر واهداف را داشته باشند، امکان پذیر نیست و هر حرکت و هدفی با شکست روبرو می شود. بنابراین اگر کوشش خود را در جمع آوری این افراد بکنیم شاید بشود گامی در پیشبرد ِ این اهداف برداشته شود.
با امید به پیروزی این کوشش ها.
شهلا عبقری: سپاس فراوان دارم از شما گیتی عزیز که وقتتان را در در اختیار ما گذاشتید
از طرف گروه کاری ” چهره ما ، تاریخ ما ”