گزارشگران » ایزابل آلنده،نویسنده رمان،یکی ازموفق ترین وپرخواننده ترین نویسنده زن درکشورشیلی وآمریکای لاتین است. درآثاراوغیرازموضوع خانواده، بیوگرافی زنان آگاه وفمنیست ملاحظه میشود. دربعضی از رمانهایش سخن ازدختران وزنانی میشود که عاشق کادرهای مبارزوفعال حزب کمونیست میشوند ولی بعدازازدواج،تبعیدمیگردند ویاخوددست به مهاجرت سیاسی میزنند!. اونشان میدهدکه چگونه کودتای نظامی ژنرال پینوشه، زندگی مردم رابطورمنفی تغییردادوموجب آواره گی روشنفکران ومخالفان شد. موضوع دیگرآثاراومعرفی طرح اتوپیستی زنان مبارزدرمقابل جهان خشونت آمیزمردان،نظام وفرهنگ پدرسالاری است. اوازدختران فقیروبیسوادی سخن میگوید که بسوی هنروادبیات روی می آورند. ایزابل آلنده مدعی است که فمنیسم وبرابری حقوق زنان، به نفع مردان نیزاست. اوهمچون نویسندگان قرن ۱۹ اروپا،خالق رمان خانواده گی وداستان روایتی است. وی به اسامی زنان ودخترانی مانند آلبا،بلانکا،کلارا،و نیوآ اشاره میکند که سنبل صداقت وپاکیزگی هستند. درآثاراوخلاف آثارمردان اهل قلم، زنان نقش اتوریته ای براساس تجربیات شخصی خوددارند.
ایزابل آلنده موجب علاقه وتوجه جهان به ادبیات جذاب آمریکای لاتین شده است.اوخالق آثارادبی پرفروش فمنیستی است ومیگوید بعدازکودتای نظامی که کشورش راترک نمود ودردوران تبعیدخطاب به خود گفت که “تومسئولیت مهمی به گردن داری،زاری نکن،آب خنک بنوش وبنویس! ” ،چون اوبه نیروی درمانی وآزادی بخش قلم ایمان داشت.وی درمصاحبه ای گفته بودکه اونویسنده شد چون همه چیز راازدست داده بود،رنج دوری وطن وشوق دیداردوباره باوطن را میتوانست درادبیات بکارگیرد تا ادبیات،وطن ازدست رفته رادوباره به او؛ازنظراحساسی بازگرداند.درمرکزخیلی ازآثاراو موضوع خانواده قراردارد.بخش مهم دیگری ازموضوع آثاراو،تاریخ وفرهنگ وطن اش یعنی کشورشیلی است. داستانهایش معمولا رابطه ای باسرنوشت خودنویسنده دارند.اوباادعاها وتوانایی های جدیدی موجب رنسانس رمان خانواده گی درادبیات جهانی شد.منقدین، اورایکی ازنویسندگان مکتب ” رئالیسم جادویی ” بشمارمی ورند.اوهمچون گارسیا مارکز، کرونیک و وقایع نگاری خانوادگی راوارد مکتب ادبی رئالیسم نمود.
ازجمله آثار او- خانه ارواح،عشق وسایه ها،برنامه ای بی انتها،پاولا،جشن احساسی،تصویری درسپیا، شهروخدایان وحشی،اوا لاونا،دختر فورتونا، وطن خیالی ام،زورو، و روح من، هستند. اوغیرازرمان، خالق دو کتاب داستان برای کودکان،و چهار نمایشنامه نیزمیباشد.وی درسال ۱۹۸۲ بارمان “خانه ارواح ” مشهورگردید.اوهشت سال بعدازفرارازشیلی این رمان نامه ای راخطاب به پدربزرگ درحال مرگش نوشت.دررمان پاولا اوبه طرح بیماری ومرگ دختر۲۸ساله اش میپردازد.دراین رمان اتوبیوگرافیک،انگیزه مادربودن جای مهمی دارد.دراین رمان نیزخاطرات دوران کودکی پاولا در شرایط تبعید وبصورت نامه مطرح میشود، ودررمان اتوبیوگرافیک ” اوا لاونا ” افکارفمنیست و برابری خواهانه مطرح میگردند.اومعمولا درآثارش به موضوعاتی مانند عشق،تنفر،خشونت، سرنوشت جمعی،و نیروی اراده شخصی می پردازد.وی فرازوفرود طبقات مرفه بالا ومیانه جامعه را نیز موضوع بعضی ازآثارخودقرارداد.در دو اثر او موضوع چهارنسل یک حانواده زمیندارکلان مطرح میگردد.دراثردیگری داستان چهارنسل زنان فوق العاده مطرح میشود.اوباطرح فرازوفرود خانواده های مرفه،اشاره به زوال دولت وجامعه می نماید.زمینه بعضی ازآثارش اصلاحات دولت آلنده هستند که ازطریق کودتای نظامی و آمریکایی پینوشه به بن بست رسیدند.اوباکمک طنزخاص خود به طرح اعتراض وشکایت؛ با سبک رئالیسم جادویی،می پردازد که خاص کشورهای آمریکای لاتین است ،واشاره به قرن بیست می نماید که درآن مرزبین واقعیت وعقاید شبه جادویی مخدوش میگردند.تاکنون بعضی ازآثارش بصورت فیلم درآمده اند.
ایزابل آلنده درسال ۱۹۴۲ درلیمای شیلی بدنیاآمد.سالوادرآلنده،رئیس جمهورپیشین وکشته شده کشور شیلی،عموی اوبود.پدر ایزابل چون سالها سفیردولت شیلی درخارج بود،اودرکشورهای دیگرنیزمدتی زندگی نمود،وچون دردوران نوجوانی پدرش راازدست داد،رابطه وتماس نزدیکی باعمویش آلنده داشت.بعدازکودتای نظامی،اوباقربانیان وتحت تعقیب قرارگرفته گان اعلان همبستگی وهمدردی نمود. وی درسال ۱۹۸۸ بدلیل ازدواج دوم بایک آمریکایی،به ایالات متحده رفت وازسال ۲۰۰۳ تاکنون شهروند آمریکا است. ایزابل آلنده درسال ۱۹۶۷ مجله فمنیستی پاولا رادرکشورشیلی بنیادنمود.پیش از کودتا،اودرتلویزیون کشورشیلی ودربخش ادبیات کودکان ومجلات زنان،فعال بود.وی باخلق آثاز ژورنالیستی ازسیاستهای چپ واجتماعی عمویش آلنده حمایت می نمود.ایزابل آلنده درسال ۱۹۹۲دختر ۲۸ ساله اش پاولا راازدست داد ولی باآثاری ادبی،مرگ دخترش رابرای خوانندگان ملموس نمود.در اروپا ترجمه آثاراوازجمله کتابهای پرفروش سال شده اند .مخالفین وی ادعا نمودند که او از نام و کشته شدن سیاسی عمویش درکودتای نظامی شیلی،سوء استفاده شخصی می نماید.
ازدهه ۷۰قرن گذشته،کودتای نظامی یکی ازموضوعات مهم ادبیات کشورهای آمریکای لاتین شده است.ایزابل آلنده روی بسیاری ازنویسندگان جوان آن کشورها تاثیرگذاشته است.اوموضوعات سیاسی را با مسایل زنان درادبیات مخلوط میکندوباکمک واقعیت،رویا،و خاطره، به ذوب و ادغام موضوعاتی مانند خانواده،وطن، وجهان میپردازد. وی بطور طنز به زنان قوی؛ ولی رمانتیک، و مردانی با خصوصیات پاشایی ومردسالارانه نیز اشاره می نماید.
nushad@web.de
