مدرسه فمینیستی: روز ۱۹ اسفندماه درحالی که قرار بود نسرین ستوده و منصوره شجاعی از فعالان جنبش زنان و کمپین یک میلیون امضاء برای شرکت در مراسم روز جهانی زن در جمع دوستانه و صمیمانه گروهی از زنان ایرانی ساکن دوبی به این کشور سفر کنند، از خروج آنان جلوگیری به عمل آمد.
روز گذشته نسرین ستوده یکی از وکلای سرشناس کمپین یک میلیون امضا، به خبرنگار سایت کانون زنان ایران گفته بود: «۱۲ ساعت قبل از پرواز، افرادی که خود را ماموران وزارت اطلاعات معرفی می کردند، با من تماس گرفتند و گفتند که نباید سفر کنم».
این مامور در تلفن به نسرین ستوده گفته بود «ما می دانیم که شما عازم سفری به دوبی هستید و در صدد برگزاری کارگاه آموزشی یا مراسمی برای هشتم مارس هستید…، اما خواستیم پیشاپیش به شما بگوییم که از این سفر چشم پوشی کنید وگرنه انجام این سفر به منزله اقدام علیه امنیت محسوب می شود». اما نسرین ستوده در مورد حق انجام سفر های دوستانه و کاری، اعلام می کند که قصد لغو سفر خویش را ندارد. وی ادامه داده است که: «این درخواست جنبه قانونی ندارد، بنابراین من سفر خود را انجام خواهم داد»
سحرگاه روز ۲۰ اسفندماه، نسرین ستوده به همراه منصوره شجاعی به فرودگاه امام خمینی می روند. منصوره شجاعی در مورد مراحل ممنوعیت سفر خود و نسرین ستوده گفت: «پس از انجام مراسم گمرکی، نسرین ستوده از ماموری که در مرز هوایی مسئول کنترل نهایی پاسپورت و مهر خروجی بود سوال کرد که اگر ممکن است پیش از آنکه هزینه خروجی برای آنان پرداخت شود نام آنها را چک کنند و ببینندکه آیا ممنوع الخروج هستند یاخیر؟ مامور گمرک تحت تاثیر شخصیت مصمم و مهربان ستوده و با دیدن کودک شیرخواره وی که در آغوشش به خواب رفته بود پذیرفت و اعلام کرد که هیچیک ممنوع الخروج نیستند. اما پس از پرداخت خروجی و عبور از مرز در آن سوی خط مرزی ماموری بی سیم به دست مرا به نام خواندند و سپس با گرفتن گذرنامه ام برای شخصی که در آن سوی خط ارتباطی بود مشخصات گذرنامه مرا مرور کرد و سپس آن را ضبط کرد».
بدین ترتیب از خروج منصوره شجاعی ممانعت به عمل آمد. منصوره شجاعی ادامه داد: «نسرین ستوده به ماموران اعلام کرد که من نه تنها دوست و همسفر منصوره شجاعی بلکه وکیل ایشان نیز هستم و به عنوان یک وکیل باید بدانم که موکل ام را به کجا می برند. پس از این اقدام نسرین ستوده، ماموران در همان جا و در اتاق مجاور خط مرزی پاسپورت مرا گرفتند و مراحل ممنوع الخروجی طی شد. اما پس از انجام این مراحل، نسرین ستوده داوطلبانه از سفر چشم پوشی کرد و مهر ابطال خروجی بر پاسپورت ایشان زده شد.»
لازم به ذکر است که طی یک ماه گذشته سه تن از اعضای مرکز فرهنگی زنان از جمله طلعت تقی نیا، پروین اردلان و منصوره شجاعی بدین ترتیب ممنوع الخروج شده اند. هفته پیش پروین اردلان هنگام سفر برای شرکت در مراسم اهدای جایزه اولاف پالمه در فرودگاه ممنوع الخروج شد. و یک ماه پیش نیز عضو دیگر مرکز فرهنگی زنان یعنی طلعت تقی نیا که عازم یک سفر تفریحی به مراکش بود با همین شیوه ممنوع الخروج شناخته شد. پاسپورت طلعت تقی نیا نیز در فرودگاه ضبط شد و برگه ای برای پیگیری ممنوع الخروجی اش به وی تحویل شد.
* * * * * * * * * *
به تقل از سایت دویچه وله:
صبح دوشنبه، ۲۰ اسفند زمانی که منصوره شجاعی، عضو مرکز فرهنگی زنان و فعال کمپین یک میلیون امضا قصد خروج از کشور را به مقصد دوبی داشت، افرادی از نهاد ریاست جمهوری مانع خروج وی از کشور شدند • مصاحبه با وکیل وی، نسرین ستوده.
هنگام رسیدگی به پرونده قبلی منصوره شجاعی در دادگاه انقلاب به او گفته شدهبود که ممنوعالخروج نیست. به گفته نسرین ستوده وکیل شجاعی، نهاد ریاست جمهوری قانونا نمیتواند کسی را ممنوعالخروج کند ولی در مورد منصوره شجاعی برای اولین بار این اتفاق افتادهاست.
دویچه وله: خانم ستوده، گویا امروز خانم منصوره شجاعی به همراه شما قرار بوده که از ایران به مقصد دوبی به قصد یک سفر کاری خارج بشوند ، ولی بازهم مطابق هفتهی پیش که جلوی خانم اردلان را گرفتند، از خروج ایشان جلوگیری به عمل آمده است. اگر ممکن است جزییات این قضیه را توضیح بدهید.
نسرین ستوده: من به همراه موکلم بعد از اینکه تمام تشریفات قانونی برای بررسی گذرنامهی ایشان صورت گرفت و آن بخش بررسی گذرنامه را هم رد کردیم، یک آقایی آمدند جلو و گفتند من از ریاست جمهوری هستم، ایشان اجازهی خروج ندارند. اعتراض من به اینکه اساسا این کار غیرقانونی هست و شما نمیتوانید بدون داشتن حکم در دست خودتان کسی را ممنوعالخروج بکنید، متاسفانه بلاجواب باقی ماند و پاسخی که به من داده شد این بود که بررسی ما جداگانه از ادارهی گذرنامه هست و بله، سپاه پاسداران بخش دیگری را تشکیل میدهد، ما از ریاست جمهوری بخش دیگری را و ادارهی گذرنامه بخش دیگری. اعتراض من به اینکه پس هر وزارتخانهای اینجا میتواند یک میز بگذارد و راجع به ورود و خروج افراد اظهارنظر بکند، البته بیجواب باقی ماند.
گویا دیشب (۲۹ اسفند) هم تماسی با منزل ایشان یا منزل شما گرفته بودند و گفته بودند که نباید خارج بشوند، درست است؟
دیشب شخصی که خودش را مامور اطلاعات اعلام میکرد با من تماسی داشتند و اعلام کردند که من از این سفر صرفنظر بکنم. طبیعی بود که من واقعا ایشان را نمیشناختم و اطلاعی نداشتم و همچنین هیچ حکم قانونی مبنی بر اینکه من این سفر را نروم وجود نداشت. بنابراین امروز صبح اینجانب به اتفاق خانم منصوره شجاعی و اعضایی از خانوادهی خودمان راهی بودیم که در واقع با اعلام اینکه خانم منصوره شجاعی ممنوعالخروج هستند، از خروج ایشان جلوگیری به عمل آمد و بالطبع ما هم به این سفر نرفتیم.
این سفر به چه منظوری قرار بوده انجام بشود؟
این سفر به منظور پاسداشت روز جهانی زن در خارج از ایران توسط تعدادی از خانمها که جمع دوستانهای بود، داشت برگزار میشد که متاسفانه مجال تشکیل پیدا نکرد.
خانم ستوده، گویا چندماه پیش در بازجوییهایی که از خانم شجاعی در ارتباط با پروندهی قبلیشان بهعمل آمده بوده، به ایشان گفته شده بود که شما دیگر ممنوعالخروج نیستید. اگر این درست باشد، چون بازجوییها هم توسط وزارت اطلاعات صورت میگرفته است، الان هم ایشان باز توسط وزارت اطلاعات ممنوعالخروج شدهاند، این تناقض را چطور میشود توجیه کرد؟ در عرض این چندماه چه اتفاقی افتاده که ایشان مجددا ممنوعالخروج شدهاند ؟
من اصلاح میکنم، کسی که آمد جلو و گفت که شما ممنوعالخروج هستید، خودش را مامور ریاست جمهوری اعلام کرد نه وزرات اطلاعات. ارتباط این قضیه به دفتر ریاست جمهوری بر ما معلوم نیست و اساسا اینکه چگونه ریاست جمهوری میتواند جای مرجع قضایی را پر بکند، اینها در این قضیه هنوز برای ما مبهم است. در مورد اظهار خانم شجاعی، بله. طبق اظهار خود خانم شجاعی در آن بازجویی که چندماه پیش داشتند، اعلام کردند و پرسیدند که آیا میتوانند خارج بشوند و به ایشان گفته شده که میتوانند. ایشان هم قبل از اقدام برای سفرش و تهیهی بلیط، مجددا به ادارهی گذرنامه مراجعه میکنند. ادارهی گذرنامه ایشان را مجاز تشخیص میدهد برای خروج. در بررسی گذرنامه هم در همانجا، در فرودگاه، ما باهم از آن بخش مربوط به گذرنامه رد شدیم و آنطرف ناگهان این آقا آمدند و گفتند که شما حق خروج ندارید.
یعنی در حقیقت دو ارگان جدا در مورد یک نفر تصمیمگیری کردند، درست است؟
کاملا دو ارگان جدا و ارگان ریاست جمهوری اساسا صلاحیتاش برای اینکه شخصی را ممنوعالخروج بکند، قانونا برای ما روشن نیست.
خانم ستوده به عنوان وکیل خانم شجاعی برای پیگیری این قضیه قرار است که چه کاری صورت بدهید؟
حتما اعتراض قانونی خودمان را به این اقدام به مراجع ذیصلاح ارائه خواهیم داد و کار را از مجاری قانونی پیگیری خواهیم کرد. زیرا خانم منصوره شجاعی به موجب هیچ حکم قانونی ممنوعالخروج نیستند.
مصاحبهگر: میترا شجاعی