دویچه وله» رومن پولانسکی در فیلم سینمایی “نویسنده پشت پرده”، آخرین روزهای نخست‌وزیری را نشان می‌دهد که متهم است شهروندان بریتانیایی مظنون به تروریست را دستگیر کرده و آنان را بی‌دفاع به دست مأموران شکنجه‌ی جرج بوش سپرده است.
داستان فیلم سینمایی “نویسنده پشت پرده” به کارگردانی رومن پولانسکی شباهت‌های زیادی با زندگی تونی بلر، نخست‌وزیر سابق بریتانیا دارد. در این فیلم که اقتباسی آزاد از رمان نویسنده‌ی مشهور بریتانیایی، رابرت هریس است و با کمک او نوشته‌شده، زندگی یک نخست وزیر خیالی در بریتانیا به‌نام آدام لنگ به تصویر کشیده می‌شود که کشورش را با دروغ و ریا و ارائه‌ی دلایل و مدارک جعلی درجنگ آمریکا با عراق درگیر می‌کند. او در آغاز فیلم، در پایان دوران خدمتش بسر می‌برد و قرار است در دادگاه بین‌المللی لاهه به محاکمه کشیده شود. هریس و پولانسکی، هر دو با توسل به شگردهای ژانر فیلم‌های جنایی ـ سیاسی انگشت اتهام را از متهم اصلی، آدام لنگ منحرف و آن را متوجه‌ی همسرش، روت لنگ می‌کنند.
شباهت‌های شبهه‌برانگیز
هرچند دست‌اندرکاران فیلم اصرار دارند که داستان و رویدادهای فیلم زاده‌ی خیال نویسنده و کارگردان آن است، ولی شباهت رویدادهای “خیالی” و واقعی زندگی تونی بلر، (به‌جز محاکمه در دادگاه لاهه که بسیاری از حقوقدانان و کنشگران حقوق بشر بریتانیا خواستار آن نیز شده‌اند) انکارناپذیرند. در خود فیلم هم نشانه‌هایی از این دوره دیده می‌شود؛ از جمله وجود کتاب خاطرات آلیستر کامپل، یکی از مهم‌ترین و بانفوذترین مشاوران تونی بلر با عنوان “سال‌های بلر در کتاب‌خانه‌ی اتاق کار نویسنده یا “دفتر اداره‌ی ویلای نخست‌وزیر”. دوربین در اولین نماهای فیلم، با چرخشی جستجوگرانه این کتاب‌خانه را نشان می‌دهد.
نویسنده‌ی ناجی
پولانسکی در فیلم خود، آخرین روزهای نخست‌وزیری (آدام لنگ) را نشان می‌دهد که در تبعیدی خودخواسته، در جزیره‌ای در آمریکا زندگی می‌کند. (البته این تبعیدگاه در اصل یکی از زیباترین جزایر آلمان، جزیره‌ی زولت است). لنگ در این ویلای دورافتاده که از سوی تعداد بی‌شماری مأمور امنیتی و پلیس و نگهبان و … محافظت می‌شود، در انزوا و تنها با چند تن از نزدیکان خود زندگی می‌کند، در حالی‌که در بریتانیا، موج تظاهرات علیه او بالا گرفته است. لنگ متهم است شهروندان بریتانیایی مظنون به تروریست را دستگیر کرده و آنان را در اختیار مأموران شکنجه‌ی جرج بوش قرار داده است. تنها روزنه‌ی امید لنگ، انتشار کتابی به‌سود او برای جلب افکار عمومی جهان است. این‌جاست که ایون مک‌گرگور، “نویسنده‌ی پشت‌پرده” با صرف مبالغ هنگفتی پوند به کار گرفته می‌شود تا “داستان زندگی شیرین این نخست‌وزیر متعهد را که جز خدمت به بریتانیا فکر و ذکر دیگری نداشته و ندارد” بنویسد.
ویلا، نمادی از دنیا
ویلای بتونی این نخست‌وزیر در تبعیدگاه خودخواسته‌اش که چون پناهگاهی زیرزمینی زشت و تودرتو می‌نماید، نمادی از دنیای غرب است. پولانسکی این “جهان کوچک” را زیر ذره‌بین می‌گیرد و نشان می‌دهد که غرب با حمله به عراق، ارزش‌های مدنی خود را مثل رعایت حقوق بشر و احترام به آزادی‌ها زیرپا می‌گذارد و با توسل به دروغ و نیرنگ، مردم خود و جهان را فریب می‌دهد. “نویسنده پشت پرده”، جنگ عراق را به عنوان درگیری‌ای خونین مطرح می‌کند که آمریکا و بریتانیا علیه خود آغاز کرده‌اند و هنوز هم برای پایان دادن به آن راهکار موفقی ارائه نداده‌اند.
فیلمی جنایی با راه‌حل‌های مدرن
از نظر تکنیکی “نویسنده پشت پرده” از تمام قوانین قراردادی پرداخت یک فیلم جنایی پیروی می‌کند: در پس هر حادثه، دسیسه و توطئه‌ای است که احتمالاً یک زن سرنخ آن را در دست دارد. این زنان در داستان‌ها و فیلم‌های قدیمی، ملکه‌ها بودند و حالا هم زنان سیاستمداران… با پیشرفت تکنیک و وجود ماهواره‌های هوایی و وسایل ارتباط همگانی مدرن، مثل تلفن دستی و سیستم جهت‌یابی (نویگاتور)، کار ردگیری و حل معماهای فیلم نیز صدچندان آسان‌تر شده است. پولانسکی در استفاده از این امکانات برای گشودن گره‌های اصلی و فرعی فیلم، هیچ‌گونه خستی از خود نشان نداده است.
