دویچه وله » در آستانهی آغاز نمایشگاه بینالمللی کتاب فرانکفورت، کاترین اشمیت، نویسندهی ۵۱ ساله آلمانی، جایزهی کتاب سال این کشور را از آن خود کرد. رمان “تو نمیمیری” سرگذشت زنی را تصویر میکند که یک بار دیگر به زندگی بازگشته است.
دستمایهی داستان کتاب برگزیدهی سال ۲۰۰۹ آلمان، در حقیقت به نوعی برگرفته از داستان زندگی نویسندهی ۵۱ سالهی آن است. رمان “تو نمیمیری” خواننده را با زنی آشنا میکند که پس از خونریزی مغزی و گذران کما بار دیگر به هوش آمده و قدم به دنیای عادی گذاشته است.
کاترین اشمیت، نویسندهی این رمان، خود هفت سال پیش پس از ابتلا به آنوریسم (بزرگ شدن یا بیرونزدگی دیوارهی یک سرخرگ در اثر ضعف دیوارهی سرخرگ که معمولا پس از حملهی قلبی رخ میدهد) به کما رفت. او پس از به هوش آمدن قدرت تکلم خود را از دست داد و مجبور به انجام تمرینهایی برای بازگشت دوبارهی قدرت تکلمش شد.
او در هنگام دریافت این جایزه گفت که نوشتن این رمان برای وی جنبهی درمانی نداشته و در اصل او هیچگاه نمیخواسته دربارهی این موضوع بنویسد، اما بعد از مدتی تغییر عقیده داده و نتیجه رمانی است که تا اندازهی زیادی از تجربههای شخصی وی ناشی شده است.
خانم اشمیت در رمان “تو نمیمیری” برای تصویر کردن روند یادآوری خاطرات زن قهرمان داستان به بهترین وجه از “قدرت زبان” استفاده کرده است. کتاب در ابتدا با جملههای ساده و کوتاه آغاز میشود و رفته رفته جملههای بلند جایگزین آن میشوند.
رقیب نامدار
هیئت داوران در نوشتهی خود علت اهدای این جایزه را به خانم اشمیت «زبان مختصر و کوتاه و در عین حال طنزآمیز این رمان برای نشان دادن دنیای درونی بیماران و همچنین قدرت بالای زبانی برای شرح داستان خانوادگی، زناشویی و نیز عشقی غیر منتظره» خوانده است.
“تو نمیمیری”یکی از رقیبان اصلی کاترین اشمیت برای دریافت جایزهی کتاب برتر سال، هرتا مولر، برندهی نوبل ادبیات امسال بود. خانم مولر با کتاب “تلاطم نفس” نامزد دریافت جایزه شده بود. کاترین اشمیت با اشاره به این موضوع در هنگام دریافت جایزهاش گفت: « در این لحظه من از اینکه خانم مولر جایزهی نوبل ادبیات را به دست آورده، بیشتر از جایزهی خودم خوشحال هستم.»
داستان کتاب “تلاطم نفس” روایتگر خاطرات مرد آلمانی ۷۰ سالهای است که در زمان استالین از کشور رومانی برای کار اجباری به روسیه تبعید میشود.
اتحادیهی کتابفروشان آلمان از پنج سال پیش تا کنون، هر سال یک شب مانده به آغاز نمایشگاه جهانی کتاب فرانکفورت، بهترین رمان آلمانی زبان سال جاری را انتخاب میکند. در این رقابت ادبی امسال در مجموع شش نویسندهی آلمانی زبان که آثارشان در دوازده ماه گذشته به چاپ رسیده بود، توانستند به مرحلهی پایانی راه یابند. جایزهی برندهی اصلی مبلغ ۲۵ هزار یورو است و به هر کدام از نامزدهای دیگر نیز مبلغ ۲۵۰۰ یورو تعلق میگیرد.
کاترین اشمیت تا کنون جوایز ادبی متعددی را در آلمان نصیب خود کرده است. وی در سال ۲۰۰۱ نیز موفق به دریافت جایزهی منتقدان آلمانی شد. این نویسندهی آلمانی رمانها و اشعار مختلفی را به رشتهی تحریر درآورده که از آنها میتوان به مجموعهی اشعار “رقص مردگان” و رمان “فرزندان پادشاه” اشاره کرد. دریافت جایزهی کتاب برگزیدهی سال آلمان به عنوان نقطهی اوج کارنامهی ادبی وی شناخته میشود.