[کانون زنان ایران->http://www.irwomen.info/]: از درد زن دوم بودن می گوید و تبعیض شوهری که او را از حق داشتن یک زندگی آرام محروم کرده:”فکر می کردم با این ازدواج آرامش گم شده ام را پیدا می کنم. اما اشتباه می کردم .اشتباه کردم .اشتباه….”بغض راه گلویش را می بندد. دیگر نمی تواند یا نمی خواهد حرفی بزند.
این تنها نمونه ای از دهها موردی است که این روزها با آنها روبرو می شوم. به موجب صحبت هایم با زنان عرب ایرانی(عرب های خوزستان) که در آنان چند همسری به صورتی رسم شده است. این نکته را دریافتم، که هرچند در جامعه سنتی عشیره ای این نکته در ظاهر پذیرفته شده است. اما می توان ، حس یک زن عرب را نسبت به ازدواج مجدد شوهرش تشخیص داد.
بر اساس تحقیقی که در مصر انجام شده است. وقتی یک زن در معرض ازدواج مجدد همسرش قرار میگیرد ناگهان اختلالات روانی و واکنش شدیدی را نشان میدهد، اما ظرف شش ماه به سازگاری میرسد. این پیامد در حدی است که در مصر از آن به سندروم همسر اول یاد میکنند. این خاطره تا ابد در ذهن زن اول نقش می بندد و تنها بعد از شش ماه به سازگاری ظاهری رسیده اما در درون او این سازگاری هرگز ایجاد نمی شود.”
او فرزند یکی از مقام های دولتی است که پدرش چند زن دارد .سعی می کند از جواب دادن به سئوال هایم طفره برود و بحث را عوض کند. در آخر هم با بی حوصلگی و البته کمی عصبانیت می گوید:”می خواهی بدانی چه بلایی سر مادرم آمد، افسردگی گرفت. تا مدتها با کسی حرف نمی زد.حق هم داشت، بعد از سالها ماندن و سوختن با زن جوانی روبرو شده که می گویند هووی توست.”
بر اساس نوشته ای از فرشته موتابی عضو پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی : “میزان مرگ و میر کودکان در خانوادههای چند همسری بسیار بیشتر از خانوادههای تکهمسری است و طبق برخی نظریهها که معتقدند خانواده یک سیستم است. تغییر و فشار به اعضای دیگر خانواده اثر میگذارد و در نتیجه فرزندان خانوادههای چند همسری در مقایسه با خانوادههای تکهمسری احساس عدم امنیت، بدرفتاری، رفتار پرخطر، تمرکز کمتر، ناسازگاری بیشتر در کلاس درس و تعامل ناکارآمد با دیگران را بیشتر احساس میکنند.”
قانون چند همسری یا همان ماده ۲۳ که این روزها دوباره از بازگشت آن به لایحه خانواده سخن گفته می شود با اصل فلسفی تساوی حقوق زن و مردـکه ناشی در تساوی آنان در انسانیت است ـ نیز منافات دارد.
شما را در معرض یک سئوال ساده قرار می دهم : حس کنید در خانه ای هستید که آن خانه را برای خود می دانید و قاعدتا حس مالکیت نسبت به آن خانه در شما وجود دارد. حال شریک شما با اجازه یا بدون اجازه شما از سهم شما در خانه به دیگری می بخشد آیا این اتفاق را تا پایان زندگی در خانه از یاد می برید؟
زنی که شوهر او دو همسر دارد ،گلایه های زیادی از زندگی اش دارد . گرچه او از وضع مالی نسبتا ب خوبی برخوردار است و از لحاظ مالی نه خود و نه همسرش در وضعیت بدی به سر نمی برند. اما می گوید:”هر کس گفته چند همسری به کانون خانواده کمک می کند. یا خود دو زن دارد، که می خواهد توجیهی برای عمل خودش پیدا کند یا اینکه در عالم واقع با چنین خانواده هایی روبرو نشده.”
دلیلش را اینگونه بیان می کند:” سالها به پای شوهرم ماندم .درسم را رها کردم .زندگی ام را سیاه کردم. اما او یک روز آمد و گفت: می خواهم یک زن دیگر بگیرم .باید بیایی و رضایت بدهی و الا طلاقت می دهم. من هم در این سن از عاقبت طلاق می ترسیدم .رضایت دادم. می دانید وضعیت دو دخترم بعد از این کار پدرشان چقدر سخت شده است. خانواده شوهرانشان هر روز به آنها متلک می گویند و هرازگاهی شوهرانشان با حرفهای آزار دهنده دخترانم را مورد آزار و اذیت روحی قرار می دهند. وضعیت من و شوهرم هم بماند که دیگر حتی برای عوض کردن لباسش هم خانه نمی آید.”
به گفته کارشناسان فقه اسلامی : از لحاظ شرع اسلام که مهم ترین مورد اتکای قانون گذاران ایران است چند همسری با شرایطی سخت، که شاید بتوان گفت، هرگز از توان یک انسان عادی بر نمی آید مجاز دانسته شده و در غیر آن حرام است. به موجب قوانین اسلامی یک مرد در صورتی حق ازدواج مجدد در زمان حیات زن اول خود را دارد که به صورت کامل عدالت را بین آن دو رعایت کند” فإن خفتم أن لا تعدلوا فواحدهً( سوره النساء : ۳) پس اگر ترسیدید که نتوانید عدالت را اجرا کنید ،پس به یکی اکتفا کنید.
نگاهی به عدالت از منظر اسلامی انداخته و آنگاه آن را با واقعیت مطابق دهیم: عدالت یعنی در میزان علاقه و حتی نگاه نیز بین همسران خود تفاوت قائل نشده و مرد نباید در میزان امکانات و دیگر موارد، تفاوتی حتی کوچک بین همسرانش قائل شود. پس از دیدگاه دین اسلام نیز چند همسری به مراتب سخت تر از شرایط قانونی امروز و در بدترین شرایط فرداست.
برای گرفتن پاسخی برای سئوال هایم در باره سخنان سلمان ذاکر ،یکی از اعضای کمیسیون حقوقی مجلس در باره بازگشت ماده چند همسری به لایحه خانواده ، با یکی از نمایندگاه مجلس که عضو کمیسیون حقوقی است تماس می گیرم.
بعد از شنیدن موضوع با حالتی عصبی می گوید :”این موارد به من مربوط نیست بهتر است با کسی که گفته می خواهد این ماده را دوباره به لایحه اضافه کند،حرف بزنید.”
وقتی اصرار من را برای گرفتن جواب می بیند ،می گوید:”من کاری به این کارها ندارم. حوصله دردسر هم ندارم. شما خبرنگاران موجودات خطرناکی هستید از کاه کوه می سازید.” و تهدید کرد:”اگر اسمی از من بنویسی از تو شکایت می کنم.”