دو شنبه ۷ سپتامبر ۲۰۱۵
حدود دویست نفر در در روزهای ۱۴-۱۶ آگوست ۲۰۱۵ در سالن برونی دانشکده مطالعات مشرق و آفریقای (سواس) دانشگاه لندن در بیست وششمین کنفرانس بنیاد پژوهش های زنان ایران شرکت کردند. با اینکه گردانندگان این کنفرانس تلاش کرده بودند که نظر رسانه های ایرانی در لندن (مانند بی بی سی فارسی) را در خبر رسانی از برگزاری این گردهمایی جلب کنند، با کم لطفی از جانب آنان روبرو شده بودند. با اینحال در دراخل سالن گردهمایی، در کریدورهای ورودی، در محل نمایشگاه کارهای هنری و در جلوی در ورودی در زمانهای استراحت شور و حال هرساله حاکم بود. متاسفانه هیچ یک از سخنرانان انتخاب شده از داخل کشور به علت رد تقاضای ویزا، نتوانسته بودند در کنفرانس حضور داشته باشند. و تنها مونا محمد زاده توانست از طریق ضبط سخنرانی اش از قبل و پخش آن در سالن، مقاله اش را ارائه دهد.
کنفرانس امسال ۱۶ سخنران داشت. سخنران میهمان، احمد شهید گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران بود. او در سخنان اش روند تغییر از درک مردانه منشور حقوق بشر تا رسیدن به “حقوق زنان (دختران)، حقوق بشر است” را تشریح کرد.
از میان ۱۵سخنرانان انتخاب شده جهت ارائه در کنفرانس، دو مرد یعنی احمد راًفت و شهاب الدین شیخی نیز انتخاب شده بودند. احمد رافت به اعتراض از مقرارات دانشکده سواس، مبنی بر استقرار دوربین تنها با کسب مجوز و طی مراحل اداری، از ارانه مقاله اش با عنوان “جهاد نکاح” صرف نظر کرد. آزاده دواچی نیز به دلایلی نتوانست خود را به لندن برساند.
در میان ۱۳ سخنران باقی مانده (یک مرد و دوازده زن) ۱۱ نفر زیر چهل سال سن داشتند. مورد جالب کنفرانس امسال تنوع قومی و ملی ترکیب سخنرانان بود. برای نمونه افغانستانی یک نفر، کُرد (ایران، عراق، سوریه) پنج نفر، از بلوچستان ایران یک نفر و عرب اهوازی یک نفر.
در میان شعرا و هنرمندان اکثریت را نسل دومی ها (جوانترها) تشکیل میدادند. مانند سمیه (باقرزاده) با عنوان نقطه تلاقی نینا سیمون و برتولد برشت، زیبا کرباسی (شعر)، مرجان فرساد با سبک خاص خودش و صدای مخملی اش، مریم هاشمی (نقاشی)، پگاه اورکی (نقاشی)، مریم اشرافی (عکاسی) و معصومه فرجی (گرافیست).
دو مقاله ارائه شده توجه تعداد زیادی از شرکت کننده ها (از جمله من) را به خود جلب کرد. شاید برای اینکه ما کمتر در میان کارهای انجام شده به آنها برخورد می کنیم. مونا محمد زاده از خشونتی که در خانواده به زنان “شهدا” اعمال میشود سخن گفت. روجا فضایلی نیز به جنبش استشهادی در میان زنان، و آمادگی و ثبت نام آنان (در ایران) برای حمله های انتحاری پرداخت. دو مورد از موارد بسیاری که با گسترش اسلام سیاسی در منطقه، ابعاد دیگری از زندگی زنان را تحت شعاع خود قرار میدهند.
نکته دیگری که از سوی فعال عرب مطرح شد، سخت کردن شرایط و در تنگنا قرار دادن دختران و زنان جوان از سوی خانواده و محیط است. به طوری که آنها مجبور به خودکشی میشوند. که این مورد میتواند دلیلی بر بالا بودن دفعات خودکشی در میان دختران و زنان جوان در منطقه باشد.
در آخرین ساعات پایانی کنفرانس نیز فیلم “نقاشی میکنم، گریه نمیکنم” ساخته جمشید گلمکانی پخش شد. این مستند به نوعی تاثیرگزار به کار و زندگی مریم حسین زاده نقاش مقیم هانوفر آلمان (همسر محمد مختاری) میپردازد.
در پایان نیز ارزیابی کنفرانس بود، که به مانند همیشه هیچ نکته جدیدی مطرح نشد. برای مثال چرا وقت برای پرسش و پاسخ کم بود؟ چرا از طیف های دیگر سخنران دعوت نشده بود؟ …. و من خوشحال که این گردهمایی یک سال دیگر برگزار شد، دوستانم را ملاقات کردم، ساعات خوشی را در کنار زنان ایرانی مقیم سرزمین های دیگر به سر بردم و از آنها شنیدم، آموختم و تجربه کسب کردم.