زنان و دادخواهی
شهرزادنیوز: سی و هشتمین سمینار سراسری تشکل‌های زنان و زنان دگر و هم‌جنس‌گرای ایرانی روز جمعه ۲۴ ژانویه ۲۰۱۴ ، تحت عنوان «دادخواهی، مسئولیت شهروندی و تجربه‌ی زنان»، با حضور ۱۳۰ نفر در شهر فرانکفورت گشایش یافت. پس از خوشامدگویی کمیته‌ی محلی و معرفی برنامه، «فرازهایی از تاریخ دادخواهی زنان» توسط گروه برگزارکننده‌ی سمینار اجرا شد. این بخش به نمونه‌هایی از فعالیت و وضعیت زنان کشورهای مختلف از جمله مادران آکاری برزیل، خانواده‌های ناپدیدشدگان الجزایر، زنان تسلی‌بخش ژاپن، مادران سپیدپوش کوبایی، خانواده‌های داغدیده‌ی افغانستان و کشورهای دیگر مانند اندونزی، شیلی، آرژانتین، السالوادور، اروگوئه و ازبکستان اشاراتی داشت.
سپس به مادران خاوران پرداخت، مادرانی که نامشان با دادخواهی گره خورده است و از تابستان ۶۰ پس از اعدام دسته‌جمعی نیروهای چپ و دفن آنها در گورهای دسته‌جمعی، مادران را به یک همبستگی رساند و حضور جدی‌شان در فضای عمومی، از شکل صرفا عزادار و الگوی سنتی به اعتراض تبدیل شد و پایه‌ی حرکتشان را بر پایه‌ی شهروندی گذاشتند. سپس با اعتراضات خیابانی جوانان معترض در سال ۸۸، صدها زن در پارک لاله جمع می‌شدند که خواستار آزادی زندانیان سیاسی بودند و به این ترتیب «مادران پارک لاله» نامیده شدند و در خارج از کشور نیز زنان، با نام مادران پارک لاله به فعالیت‌هایشان ادامه دادند.
در این جلسه یاد راضیه ابراهیم‌زاده و سارا(لوئیز) باغرامیان را گرامی داشتند و به یادشان دو صندلی را در این سمینار خالی نگاه داشتند.
برنامه با سخنرانی الهه امانی از امریکا به طریق اسکایپ با موضوع «حقوق شهروندی و زنان» ادامه یافت.
به اعتقاد الهه امانی شهروندی و شهروند از مفاهیمی هستند که در ادبیات سیاسی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته و از دوره‌ی یونان باستان مطرح بوده و به مرور تعاریف دیگری را به خود گرفته اند. او به نظریات مارکس و دیگر متفکران اشاره داشت که ایده‌ی برابری سیاسی را مطرح کردند، زیرا حقوق شهروند در برابر قانون، طبقات فرودست و کارگران را در بر نمی‌گرفت. هنگام قدرت‌های مذهبی و واپسگرایی کلیسایی دخالت زن در مسائل سیاسی را جرم تلقی می‌شد، ولی هنوز پس از گذشت دو قرن، حضور زنان برای تصمیم‌گیری سرنوشت خود پیگرد قانونی دارد.
الهه امانی برای مفهوم شهروندی بار معنایی دو وجهی قائل است: حقوق و امتیازات و دیگری مسئولیت در نظم شهروندی (مسئولیت
شهروندان در قبال یکدیگر و مسئولیت‌های اجتماعی). حقوق شهروندی بخشی از حقوقی‌ست که در قانون اساسی شکل ملی به خود می‌گیرد. در گفتمان‌های سیاسی، دو مفهوم حقوق ملی و شهروندی در هم تنیده می‌شوند که تحلیل رفتن حقوق شهروندی‌ست و سبب می‌شود نیروهایی که دولت را به چالش می‌کشند، ضعیف شوند.
الهه امانی به مفهوم دیگری از ادبیات شهروندی اشاره کرد که یک مفهوم دیگری به نام شهروند پویا و فعال است. سپس به گفتمان زنان به مثابه شهروندان پرداخت که از مؤلفه‌های پرتنشی‌ست که همواره مورد بحث و تبادل نظر قرار می‌گیرد. شهروندی زنان از یک سو رابطه اش با دولت (حقوق و مسئولیت‌شان در عرصه‌ی عمومی) و دیگری در حوزه‌ی خانوادگی‌ست.
او در ادامه سخنرانی‌اش توضیح داد که چطور زنان از تصمیم‌گیری‌های سیاسی محروم می‌شوند و این عرصه مردانه می‌ماند و به همین دلیل استقلال نیز پیدا می‌کنند. الهه امانی به مطالعات جنسیتی در حوزه‌ی ایرانی اشاراتی داشت؛ این که مطالعات جنسیت در زمینه‌ی شهروندی خواهان بازبینی رابطه‌ی مردان با شهروندی هستند. یعنی به واکاوی تجربه‌ی مردان می‌پردازند و آن را به نقد می‌کشند.
او از زنان ایرانی گفت که چطور تقسیم‌بندی و مرزبندی جنسیتی را به چالش می‌کشند و در ادامه به جایگاه‌های مختلف تجربه‌ی شهروندی‌شان اشاره کرد؛ این که تجربه‌ی زنان تهران با تجربه‌ی زنان کردستان قطعا تفاوت‌هایی دارد و هر یک مهم هستند و ویژگی های خود را دارند.
در ایران مشارکت و عاملیت زنان بیشتر در حیطه‌ی غیررسمی‌ست و دادخواهی‌شان در زمینه‌ی حقوق فردی و حقوق پایمال شده‌ی مردم است و به این ترتیب دولت را بازخواست می‌کنند. او در بخش پرسش و پاسخ این موضوع را بیشتر توضیح داد؛ این که حضور زنان در مقامات سیاسی و تصمیم‌گیرنده نمی‌تواند الزاما به حقوق شهروندی زنان بیانجامد و زنانی هم در ساختار دولت هستند که در واقع نمایندگان کارگزاران جمهوری اسلامی هستند نه زنان. او توضیح داد که چگونه زنان ایران با تلاش‌ها و مبارزاتشان با فشار از پایین، بخشی از قوانین را به دولت تحمیل می‌کنند.
سپس نوبت به بخش هنری برنامه رسید. مینا خانی با رقص نمایشی خود، فرازهایی از زوایای روحی مختلف زن را به نمایش گذاشت.
او که متولد پس از انقلاب است، مورد آزار جنسی قرار گرفت و فضایی از باورها و ناباوری‌ها، اعتماد و عدم اعتماد و … و همین طور جنگ و نابسامانی‌های پس از جنگ را تجربه کرد و سپس چند سال قبل به آلمان مهاجرت کرد. کار هنری ای که مینا خانی ارائه داد، یک مونولوگ ـ نمایش بود در سه اپیزود با عنوان «از میان سایه‌ها» که هر کدام فضایی از زندگی راوی را به نمایش می‌گذاشت.
