پرستو فروهر: “نسرین ستوده وکیل من بود. پارسال که مرا ممنوع‌الخروج کردند، دواطلبانه خودش خواست که وکالتم را بپذیرد. من مدت‌هاست که او را می‌شناسم و برای او و وجودش در جنبش زنان و در دفاع از حقوق بشر و حقوق زندانیان سیاسی ارزش فوق‌العاده‌ای قائل‌ام، چون تلاش صادقانه و فوق‌العاده منطقی‌اش را در این راه شاهد بوده‌ام.”
شهرزادنیوز: بیش از چهار ماه است که نسرین ستوده وکیل دادگستری و فعال اجتماعی به جرم دفاع از فعالان حقوق بشر در زندان جمهوری اسلامی به سر می‌برد و جدیدا به ۱۱ سال حبس تعزیری، ۲۰ سال ممنوعیت خروج از کشور و ۲۰ سال محرومیت از وکالت محکوم شده است. در این میان وی در دفاع از حقوق شهروندی‌اش به اعتصاب غذای تر و یا خشک دست زده است و بسیاری از فعالان سیاسی ـ مدنی داخل و خارج از کشور نیز به حمایت از او برخاسته‌اند.
چندی پیش برای آزادی نسرین ستوده هفت تن از فعالان زن فراخوانی برای گردهمایی جلوی دفتر سازمان ملل متحد در ژنو در روز ۲۹ آذر امضا کردند که این تحصن سه روز به طول انجامید. در همین رابطه شهرزادنیوز با پرستو فروهر، از شرکت‌کنندگان در این تحصن، به گفتگو نشست.
– خانم پرستو فروهر، چه شد که با شنیدن فراخوان راهی ژنو شدید؟
– نسرین ستوده وکیل من بود. پارسال که مرا ممنوع‌الخروج کردند، داوطلبانه خودش خواست که وکالتم را بپذیرد. در آن مورد مرا راهنمایی حقوقی کرد و پیش از آن هم بارها با هم سر مسائل مختلف، به ویژه سر مسئله‌ی حقوق زنان گفتگو داشتیم. من مدت‌هاست که او را می‌شناسم و برای او و وجودش در جنبش زنان و در دفاع از حقوق بشر و حقوق زندانیان سیاسی ارزش فوق‌العاده‌ای قائل‌ام، چون تلاش صادقانه و فوق‌العاده منطقی‌اش را در این راه شاهد بوده‌ام.
به همین دلیل وقتی که فراخوان این گروه هفت‌نفره اعلام شد، من تصمیم گرفتم همراه این گروه بروم و در این تحصن حضور داشته باشم و بسیار هم خوشحال هستم که این کار را کردم.
به اعتقاد من وظیفه‌ی اخلاقی تک‌تک ما ایرانی‌هاست که از حقوق زندانیان سیاسی که به این شکل تحت فشار قرار می‌گیرند و در زندان هیچ ابزاری جز جسم شکننده‌ی خودشان برای دفاع از حقوقشان ندارند، دفاع کنیم. آنان اعتصاب غذا می‌کنند و به انواع و اقسام راه‌ها برای اعتراض دست می‌زنند، این وظیفه‌ی اخلاقی ما در مقابل آنهاست که صدایشان را به افکار عمومی جهان برسانیم و حمایت خودمان را از آنها به هر شکلی نشان دهیم.
– تحصن چگونه برگزار شد و تأثیر آن بر مردم جهان چگونه بود؟
– برنامه در یک التهاب برنامه‌ریزی شد، چراکه همه سخت نگران وضعیت سلامت نسرین ستوده بودند، خبرهایی که از درون بهداری زندان آمده بود بسیار نگران‌کننده بودند، علارغم این مدت زمان کوتاه که برای برنامه‌ریزی و بسیج وجود داشت، به اعتقاد من موفق بود.
آنجا حضور مطبوعات بسیار خوب بود و مسئله در مطبوعات بین‌المللی انعکاس پیدا کرد. کمیسار عالی حقوق بشر که به هر صورت موظف به دفاع از حقوق زندانیان سیاسی است واکنش نشان داد، این اعتراضات تمرکزی یافت و در پی آن در جاهای مختلف هم همایش‌های اعتراضی انجام شد که به نظر من بسیار مهم بود. مهم پی‌گیری قضیه است و اینکه این صدای اعتراض تداوم یابد و هر کدام از ما در جایگاهی که هستیم ـ به ویژه رسانه‌ها ـ این وظیفه‌ی خبررسانی و مطلع کردن افکار عمومی در مورد وضعیت دشوار زندانیان سیاسی در ایران را از یاد نبریم.
– ابتدا تحصن از سوی شیرین عبادی نامحدود اعلام شده بود. چطور شد که تحصن به پایان رسید؟
– تحصن قصدش این بود که یک تمرکز توجه و نوعی از گشایش در شرایط پدید بیاورد. همانطور که گفتم این تحصن در یک واکنش شاید بسیار هم حسی نسبت به شرایط خطرناک جسمی نسرین ستوده شروع شد و بعد خانم ناوی پیلای کمیسار عالی حقوق بشر نامه را به خانم عبادی نوشتند و به نوعی تأکید دوباره‌ای شد بر اینکه نه‌تنها وضعیت نسرین ستوده، بلکه وضعیت تمامی زندانیان سیاسی که در شرایط بسیار دشواری در زندان‌های ایران به سر می‌برند و به تعداد کسانی هم که برای اعتراض اعتصاب غذا می‌کنند همین‌طور اضافه می‌شود، حتی وقتی این اعتصاب غذاها شکسته می شود، باز هم در یک روندی به نوعی دیگر ادامه می‌یابد.
وقتی که خانم پیلای این نامه را دادند، یک دستاوردی وجود داشت که بشود بر پایه‌ی آن گفت که ما حالا سعی می‌کنیم راه‌های دیگری را هم پیدا کنیم و آنچه که برای همه‌ی ما بسیار مهم بود، خبر تمام شدن اعتصاب غذای نسرین ستوده بود که خوشبختانه او را از آن خطر جانی که برایش وجود داشت رها کرد.
– شما فکر می‌کنید که این فعالیت‌های خارج کشور چه تأثیری روی احکام زندانیان سیاسی داخل زندان می‌گذارد؟
– به نظر من تأثیر می‌گذارد. حالا حتی اگر که در مواردی لج‌بازی‌هایی پدید بیاید که شاید حتی به عینه در یک مورد مشخص نشود، یعنی دستگاه قضایی با آن نوع از برداشت لجوجی که ما می‌شناسیم گاهی واکنش نشان می‌دهد و بعضی وقت‌ها حتی به نظر می‌آید که وضعیت زندانیان سیاسی بهتر نمی‌شود، ولی در درازمدت به نظر من این فشارها حتما مؤثر هستند.
تجربه‌ی من این است که وقتی فعالین سیاسی ـ مدنی در ایران در چهارچوب زندان یا بیرون از زندان در انزوا به سر ببرند، وقتی که صدای اعتراض‌شان انعکاس پیدا نکند، آن‌وقت است که دچار سرخوردگی می‌شوند و یا دچار عصیان‌های درونی. ولی وقتی که این انعکاس صدای درون به بیرون برسد، وقتی که اعتراض از درون به بیرون، از بیرون به درون تداوم یابد، این ارتباط اگر ارتباط پویایی باشد، این به پویا بودن کل روند اعتراض و به فضای امن یا گسترش فضای امن برای فعالین سیاسی ـ مدنی کمک می‌رساند. با توجه به روندهای متفاوتی که در طول سال‌های گذشته با آن مواجه بوده‌ایم این باور من است.
