دویچه وله» ناوی پیلای، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در سخنانی در ژنو از وضعیت وخیم حقوق بشر در ایران اظهار نگرانی کرد و خواستار بازدید نمایندگان شورای حقوق بشر سازمان ملل از ایران شد.
خانم پیلاوی که روز پنجشنبه (۴ مارس /۱۳ اسفند) همزمان با انتشار گزارش سالانه کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو سخنرانی میکرد گفت، با نمایندگان جمهوری اسلامی در باره وضعیت وخیم حقوق بشر در این کشور گفتوگو کرده است.
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل گفت، من همچنان نگران وضعیت حقوق بشر در ایران هستم. پیلاوی افزود، مخالفان در ایران سرکوب میشوند و معترضان، فعالان سیاسی، مدافعان حقوق بشر و روزنامهنگاران بهطور خودسرانه بازداشت میشوند. خانم پیلاوی گفت، افراد زیادی به دلیل اعتراض به نتایج انتخابات پرسشبرانگیز در ایران محاکمه شده و به مجازاتهای سنگین از جمله اعدام محکوم شدهاند.
انتخابات ۲۲ خرداد سال جاری در ایران که همهی عوامل اجرایی و نظارت آن در اختیار حکومت و حامیان محمود احمدینژاد بود، با اعتراض میلیونهای رایدهنده در ایران روبرو شد که نتیاج اعلامشده را مطابق آرای واقعی مردم نمیدانستند. حکومت ایران به جای اقناع مردم، به سرکوب شدید اعترضها روی آورد که به کشتهشدن دهها نفر و بازداشت هزاران نفر انجامید.
بسیاری از بازداشتشدگان به مجازات طولانی زندان محکوم شدند. برخی از محکومشدگان کسانی هستند که در ساعات پایانی روز انتخابات بازداشت شدهاند و هیچ نقشی در اعتراضهای خیابانی علیه نتایج انتخابات نداشتند. برای شماری از بازداشتشدگان حکم اعدام صادر شده است. محمدامین ولیان، دانشجوی ۲۰ سالهی دانشگاه دامغان و عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی این دانشگاه، به خاطر شرکت در اعتراضهای خیابانی روز عاشورا به اعدام محکوم شده است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل در اواسط ماه فوریه در نشست نوبتی خود برای اولین بار وضعیت حقوق بشر در ایران را مورد بررسی قرار داد. در این اجلاس علیرغم انکار نمایندگان دولت جمهوری اسلامی، نمایندگان کشورها و نهادهای غیردولتی مدافع حقوق بشر، ایران را به خاطر نقض گسترده حقوق بشر مورد انتقاد قرار دادند.
شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و رئیس کانون مدافعان حقوق بشر در گزارشی به ناوی پیلاوی کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل نوشت، هموطنانش «پاسخ اعتراضات مسالمتآمیز خود را با گلوله و زندان دریافت میکنند».
خانم عبادی در گزارش خود به شورای حقوق بشر نوشت: «تعداد کثیری از فعالان سیاسی، مدنی و حتی فرهنگی با دلایل واهی بازداشت شده و برخی از آنان با محاکمهای چند ساعته و پشت درهای بسته محکوم به اعدام شدهاند.»
در جریان نشست شورای حقوق بشر، یکی از خواستهای مهم نهادهای غیردولتی و فعالان حقوق بشر از سازمان ملل اعزام نماینده ویژه به ایران برای بررسی وضعیت حقوق بشر در این کشور بود.