در سال ۱۹۵۴ میلادی با تاسیس حکومت ملی در آذربایجان جنوبی، برای اولین بار زنان آذربایجانی صاحب حقوق برابر با مردان گشته، به مقامات مهم دولتی دست یافته و با بوجود آوردن سازمانهای مختص خودشان در مبارزه سیاسی شرکت کردند. متاسفانه با هجوم نیروهای شونیزم فارس که از کمک دولتهای خارجی برخوردار بودند، عمر حکومت ملی مان بیش از یک سال نپائیده و بدین ترتیب همۀ دستاوردهای ملی مان نابود شدند. در سالهای تسلط رژیم پهلوی، زنان ترک آذربایجانی موقعیت اجتماعی خود را بیش از بیش از دست دادند.
با ایجاد رژیم فاشیستی اسلامی حقوق زنان بیش از بیش از بین رفته و زندگی آنها تحت سلطۀ قوانین ارتجاعی قرون وسطائی قرار گرفت. منتها علیرغم همهۀ اینها، زنان آذربایجان جنوبی از پای نیافتاده، بدون هراس از مرگ و زندان، امروزه در مبارزه برای آزادی و بدست آوردن خقوق خود شرکت می کنند.
زنان آذربایجانی که از طرف رژیم پان ایرانیست دولت مرکزی تحت ستم ملی قرار دارند، همچنین باید از ستمهای جامعۀ مردسالار نیز نجات پیدا کنند. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صورت کاملاً روشنی به آپارتاید جنسی رسمیت داده است. بطوریکه آپارتاید جنسی و تحقیر زنان، زیر بنای ایده ئولوژی حکومت جمهوری اسلامی را تشکیل می دهند. در کنار اینها زنان ترک و آذربایجانی، بخاطر هویت ملی شان نیز تحت ستم ملی قرار داشته و بدین ترنیب در جامعۀ ایران به شهروندان درجه چهار بدل شده اند.
شرکت کنندگان در کنفرانس دیالوگ آمستردام، به پرنسیب های زیرین تاکید دارند:
۱- کلیۀ قوانین تصویب شده بر علیه زنان و همچنین قوانین نانوشته بر علیه آنها باید برچیده شده و قوانین وضع شده به نفع آنها باید انعکاس خود را در تمامی عرصه های جامعه پیدا بکنند.
۲- برابری زنان با مردان در تمامی عرصه های جامعه باید صورت قانونی به خود بگیرد.
۳- زنان ترک آذربایجانی باید حق ایجاد سازمانهای مستقل خود را دارا باشند.
۴- باید از شرکت فعال ونقش تصمیم گیرنده زنان ترک آذربایجانی در تمامی عرصه های سیاسی و اجتماعی حمایت به عمل آید.
۵- باید زنان ترک آذربایجانی که با حفظ هویت ملی شان با سازمانهای فعال در داخل و خارج از کشور همکاری میکنند، مورد حمایت قرار بگیرند.
۶- باید زنان نویسنده و هنرمند ترک آذربایجانی و همچنین زنانی را که در عرصه های اجتماعی و سیاسی در داخل و خارج از کشور فعالیت می کنند، چه در داخل و چه در سطح بین المللی شناساند، تبعیضات و نابرابری های موجود در حق آنها را افشا کرد.
زنده باد آذربایجان
زنده باد زنان ترک آذربایجانی
۲۱ آذر ۱۳۸۸- ۱۲ دکابر ۲۰۰۹
