برگرفته از توانا
ناقص سازی جنسی زنان با عبارت «ختنه دختران» در میان مردم رواج دارد. چند دهه است که فعالین این عرصه عبارت مناسبتری برای تعریف هر گونه آسیبی به اندام تناسلی زنان و دختران برگزیدهاند. ناقص سازی جنسی زنان عملی است که بیشتر در سنین کودکی روی دختران و به درخواست والدین یا افراد نزدیک خانواده به بهانه مسلمان کردن دختران انجام میشود. اطلاعات جامعه ایران بسیار کم است. رایحه مظفریان نویسنده کتاب “تیغ و سنت” کمپین «گام به گام تا توقف ناقص سازی جنسی زنان در ایران» را آغاز نموده است. تمرکز بیشتر این کمپین بر روی موضوعات مرتبطی است که در جامعه ایران اتفاق میافتد و گاهی از تجربههای خاورمیانه نیز نوشته میشود. البته فعالیتهای این کمپین تنها به فضای مجازی محدود نمیشود.
رایحه مظفریان که سخنرانیهایی در محافل جهانی داشته است با بهرهگیری از تجربههای مشترک کشورهای دیگر و مخاطبین صفحه با شعار “یک قربانی هم زیاد است” به اطلاعرسانی مجازی و مدنی مشغول است. ختنه دختران اکنون با درصدهای متفاوت در مناطقی از چهار استان ایران، کرمانشاه، آذربایجان غربی، کردستان و هرمزگان انجام میشود. آمارها نشان میدهد که بین ۶۰ تا ۸۰ درصد زنان استان هرمزگان و بین ۳۰ تا ۵۰ درصد زنان در برخی مناطق کردنشین ختنه شدهاند. تاکنون با تلاش فعالین جامعههای مدنی ۲۹ کشور در جهان به لیست جهانی کشورهایی که ختنه زنان در آنها همچنان ادامه دارد، قرارگرفتهاند. این لیست را یونیسف تهیه میکند و از خاورمیانه سه کشور یمن، مصر و عراق توانستهاند خود را در این لیست جای دهند و از حمایت های جهانی برای متوقف کردن ختنه دختران بهره بگیرند. ایران هنوز در این لیست جای نگرفته است چرا که این آمارها باید از سوی دولت، رسمی شناخته شوند و به جامعه جهانی و بهویژه یونیسف ابلاغ شوند. تا کنون قدمهای مثبتی در زمینه جلوگیری از ختنه دختران در ایران صورت گرفته است. دو کتاب با نام های “تراژدی تن” نوشته فاطمه کریمی و “تیغ و سنت” نوشته رایحه مظفریان چاپ شده است. حدود ده پایاننامه در دانشگاههای ایران به ثبت رسیده است و از آنها دفاع شده است. برای اولین بار روزنامه قانون (روزنامه رسمی داخلی) به طور مفصل به معرفی پدیده ختنه دختران در ایران پرداخت. مشکلات زنان در طرحی به اطلاع مقامهای دولتی رسید. پروین ذبیجی فعال مدنی مصاحبههای متعددی انجام داد و درد و رنج قربانیان زیادی را به گوش عموم رساند. عثمان محمودی در کلینیک روانشناسی خود به آموزش زوجهای قربانی و احیای رابطه آنها مشغول است. اخیراً گزارشی از کامیل احمدی چاپ شد. برنامههای رادیویی متعددی توسط رادیو فردا و دویچه وله تهیه شد و رسانه های متعددی از رواج این معضل در ایران نوشتند. این وقایع در طول ۸ سال موجب شد که سکوتی طولانی شکسته شود و حال فرصت مناسبی پدید آید تا با تکیه بر گامهای پیشین با برداشتن گامهای جدید بهسوی توقف ناقص سازی جنسی زنان در ایران برویم.
این کمپین نیازمند کمکهای مردمی است. از پیوستن مجازی به کمپین تا شکستن سکوت در هر قدم با این کمپین باشید. تا آنجا که میتوانید اطلاعرسانی کنید و از فعالین مدنی و دولتی و روزنامهنگاران بخواهید تا آمار و اطلاعات را در اختیار مراجع جهانی قرار دهند تا ایران هم بتواند در کنار ۲۹ کشور دیگر قرار گیرد.
رایحه مظفریان برای آن که بتواند در این مسیر تأثبر گذاری بیشتری داشته باشد شقایق را به عنوان نماد این کمپین برگزیده است و در این باره می گوید:
” جام شقایق از گلبرگهای بزرگ و جدا از هم، به رنگ سرخ درخشان، تشکیل یافته و آتش و خون، رخسار گلگون و ساغر شراب را به آن تشبیه کردهاند. در قاعده هر گلبرگ، لکه سیاه رنگی وجود دارد که به صورت داغ بزرگی در قعر جام و در دل گل دیده میشود و از آن مضامینی چون داغ دل، دل سوختگی و سیاه دلی پدید آوردهاند. این داغ تنها در گونه شقایق ایرانی دیده می شود.
گل بوستان رویت چو شقایق است لیکن / چه کنم به سرخرویی که دلی سیاه داری
اِی گل تو دوش داغ صبوحی کشیدهای / ما آن شقایقیم که با داغ زادهایم (حافظ)
از طرفی دیگر شقایق جمع شقیقه به معنی شکاف و رخنه است و یا به عبارت مأنوس تر، شکاف بین سنگها و پشتهها که برای رویش گیاه مناسب باشد. شاید هم تسمیه گیاه شقایق بر وجه طبیعت خودروی آن در دشت و کوه و بستر سنگها بوده است. که این مضمون می تواند به عنوان نماد باروری زنان و استعاره ای از اندام جنسی زنان هم باشد. علت اساسی دیگر برای انتخاب شقایق رنگ سرخ آن است و خون را به آن تشبیه کردهاند.
اِی بسا برگ شقایق که دمادم در باغ / از سرشک من و خوناب جگر میروید (خواجوی کرمانی)
به نظر میرسد زنان سر و گردن خود را با شقایق میآراستهاند و به اصطلاح به خود گل میزدهاند، با دو شاهد از نظامی گنجوی:
گهی میکرد نسرین را قصب پوش / گهی میزد شقایق بر بناگوش
شقایق بستنش بر گردن ماه / کمند انداخته در گردن شاه
همه این غلت ها موجب شد که شقایق به عنوان نمادی برای جلوگیری از تداوم ناقص سازی جنسی زنان در ایران باشد. هر جا گل شقایق دیدید به یاد بیاورید که هر روز دختران بسیاری در ایران قربانی ناقص سازی جنسی زنان میشوند”.