شیوا نظر آهاری (۱) مدتی است که به موضوع بحث رسانه ها و نهاد های حقوق بشری بدل شده است. علت این امر بیش از هر چیز قریب الوقوع بودن به اصطلاح دادگاه او در ۱۳ شهریور و همچنین اتهامات سنگین او یعنی اقدام علیه امنیت ملی، تبانی برای ارتکاب جرم و محاربه میباشد. از سوی دیگر یکی از وکلای او یعنی محمد شریف(۲) طی مصاحبه ای با روز آنلاین در حقیقت ناامیدی خود را از روند صدور احکام عنوان کرده و به درستی نیز بر ناکارآیی وکیل در سیستم قضایی موجود انگشت میگذارد و در آخر با گفتن این جمله که:” حالا اتهام محاربه شیوا نظرآهاری چه خواهد شد واقعا نمیدانم. نوع اتهام او مجازات اعدام دارد.” برای بسیاری راه را باز گذاشت تا پیشاپیش از حکم “اعدام” برای شیوا سخن بگویند.(۳) و عده ای نیز با بی مسئولیتی تحت عنوان ادای دین چند سطری به پرونده شیوا اضافه کنند.(۴)
تیتر های مطالبی که در ماه گذشته به اصطلاح در دفاع از شیوا و مقابله با “حکم اعدام” برای او نوشته شده بود به نظر من بیش از هر چیز نمایانگر عدم شناخت از فضای سیاسی و شیوه پیشبرد یک کمپین اعتراضی و دفاعی داشت. این عده با پیش بینی و پذیرش حکم “اعدام” برای او به اصطلاح به این حکم معترض و از شیوای “سرو ایستاده” و “قهرمان” و “فرشته” دفاع کرده بودند. واقعیت این است که شیوا نظر آهاری به عنوان یکی از زندانیان سیاسی که با فعالیت های خود توانسته بود توجه افکار عمومی را به نقض حقوق بشر در ایران و همچنین وضعیت زندانیان سیاسی جلب کند پس از آزادی همچنان به فعالیتهای خود ادامه داد. در اواخر شهریور ۸۸ و انجام مصاحبه ای در خصوص عاطفه نبوی و مسئله خشونت و آزار و شکنجه جنسی در زندانها، بار دیگر ارگان های امنیتی به او حساس شدند. می توان حدس زد که بازداشت شیوا کاملا حساب شده و با طراحی صورت گرفت چرا که در همان اتوبوسی که شیوا با آن عازم قم بود عده زیادی از فعالان شناخته شده جنبش زنان نیز بودند که یا اصلا بازداشت نشدند و یا پس از چند ساعت آزاد شدند. اما شیوا را به انفرادی منتقل کردند و تحت فشار قرار دادند.
هر دفاعیه ای از شیوا بایستی بر خواست آزادی فوری او پافشاری کند. شیوا قربانی انتقام گیری عناصری در وزارت اطلاعات و به قول خودشان بخش “نفاق” است که به دلیل روشنگری شیوا در مورد عاطفه نبوی قصد دارند زهر چشمی از او و دیگران بگیرند.
شیوا قرار است نمونه پیروزی سرکوب بر آزاده گی و شجاعت باشد. بایستی قویا بر این بی عدالتی تازید و آزادی شیوا را خواستار شد. آنها حتی از قیافه و ظاهر شیوا می دانند و می فهمند که با بینش “مجاهد” سنخیتی ندارد. محاربه اتهامی واهی است، این را آنها بهتر از ما می دانند. ما حکم محاربه را پیشاپیش صادر نکنیم.
شیوا سه سال پیش در وبلاگش نوشته ای دارد که بیش از هر جمله ای بیانگر وضعیت امروز اوست، او در یادداشتی در مورد بهاره هدایت مینویسد: “روانه شدند به اوین تا آنجا در کنار همه آنچه آموخته اند، الفبای مقاومت را نیز بیاموزند.. که دیوارهای بلند سلول انفرادی و تنهایی های کرخت کننده اش، برای فرداهایی سخت تر آماده شان می کند.
نیازی هم به قانون نیست در این مملکت که داد بزنی، فرزندانمان را به کدامین جرم می برید در تنهایی های اوین با چشمانی بسته پشت صندلی بازجویی می نشانید… اصلا چه نیازی به قانون، قانون را فقط برای خالی نبودن عریضه نوشته اند.. آنچه اجرا می شود، خواست جناب مرتضوی است و حداد.. و وزارت اطلاعات با آدمهایی که نانشان را از قبل آزار همین بچه ها می خورند و عجبا که نمیدانند این نان روزی در حلقومشان گیر می کند.(شیوا نظر آهاری/ من از ماندن به هر قیمت در این ویرانه می ترسم/ وبلاگ زنده باد آزادی/
http://azadiezan.blogspot.com/2007/07/blog-post.html)
این نظام بیش ازسی سال است که از قبل “آزار همین بچه ها” نان خورده و قدرت خود را حفظ کرده و نگذاشته نگرانی از ما رخت برکند. اما نباید این فضا و احکام سنگین بار دیگر عادی شود. بازگشت به سال ۶۰ و دهه پس از آن را بایستی برایشان سخت و ناممکن کنیم و نه اینکه به استقبالش برویم. بحث من بیشترانتقاد به فضای روانی ای است که ما در ایجادش سهیم هستیم، والا اینکه ارزیابی سیاسی ما چیست نکته دیگری است که میتواند جدای از بحث محاکمه شیوا هم طرح و ادامه یابد. فضای روانی ایجاد شده به نظر من نشان از استیصال دارد. استیصالی که در صورت صدور یک حکم حبس طولانی برای شیوا راضی خواهد بود. یعنی به جای طرح خواست آزادی فوری شیوا خواست “عدم اعدام” را کافی میداند!خوشبختانه نقدهایی نیز به این روش کم کم مطرح شد (۵) و شکل گیری کمپین “آزادی شیوا” نشان داد که با هوشیاری به موقع میتوان با چنین روش های مضری مقابله کرد.
درست است که ما بایستی نگرانی هایمان را از احکام سنگین و سرکوب گسترده فعالین سیاسی و اجتماعی در ایران ابراز داریم، اما شیوه طرح این نگرانی و طرح خواسته های مشخص در پیشبرد چنین کمپین هایی و تاثیر گذاری آنها بسیار مهم است.
پریسا کاکایی همکار شیوا در کمیته گزارشگران حقوق بشر و یکی از اعضای این کمپین در مورد هدف این کمپین به دویچهوله گفته است: «هدف از برگزاری این کمپین، جلب توجه افکار عمومی به بازداشت و اسارت غیرقانونی شیوا نظرآهاری است. پیام سادهی ما این است که شیوا را بدون قید و شرط و فوری آزاد کنند. به نظر من، آنچه تمام سازمانها و افراد باید روی آن کار کنند، حکمی نیست که هنوز صادر نشده، بلکه آزادی بیقید و شرط شیواست».(۶)
مهم این است:” آنچه بایستی مرکز ثقل تبلیغ و فعالیت ما باشد، آزادی بی قید و شرط شیوا و دیگر زندانیان سیاسی است به کمتر از آن هم نباید رضایت دهیم.”
زیر نویس ها:
۱- شیوا نظر آهاری از فعالین حقوق بشر و عضو کمیته گزارشگران حقوق بشر در سال گذشته برای بار دوم در زمانی که به همراه جمعی از فعالین جنبش زنان برای شرکت در مراسم تشییع جنازه اقای منتظری راهی قم بود دستگیر شد و اکنون بیش از ۹ ماه است که در زندان به سر میبرد.
وی بخشی از دوره زندان خود را در انفرادی به سر برده است و تازه مدتی است که به بند عمومی منتقل شده است. شیوا نظر آهاری در رابطه با حقوق زنان و کودکان کار و کودکان خیابانی و همچنین در رابطه با حمایت از زندانیان سیاسی و خانواده های آنان فعالیت داشته و تلاش داشت که موارد نقض حقوق بشر را رسانه ای کرده و در این رابطه آگاهی رسانی کند.
او درسال ۱۳۸۱ برای اولین بار به خاطر داشتن چند شمع در کیفش دستگیر و پس از نزدیک به سه هفته با وثیقه ی ۴۰ میلیون تومانی آزاد و مبلغ دویست هزار تومان جریمه شد. دومین بار در ۱۸ تیر ۱۳۸۳ در مقابل دفتر سازمان ملل دستگیر شد که اینبار نیز پس از ۲۰ روز آزادشد، اما به یکسال حبس تعلیقی محکوم شد. سومین بازداشت او۲۴ خرداد ۸۸ بود که پس از ۱۰۲ روز در اول مهر ماه همان سال از زندان با وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی آزاد شد. آخرین بازداشت وی نیز در ۲۹ آذر ماه سال قبل (۱۳۸۸) بود.
۲- مصاحبه شریف با روز آنلاین منتشر شده در این آدرس:
http://www.roozonline.com/persian/news/newsitem/article////107/-281df4c2ac.html
مصاحبه کننده می پرسد: در چند ماه اخیر احکام صادره از سوی دادگاه کاملا غیر قابل پیش بینی بودهاند. این شیوه صدور حکم چه تاثیری بر کار شما به عنوان یک وکیل دارد؟
بدیهی است که تاثیر زیادی دارد. این حکمی که برای خانم مفیدی صادر شد مرا نسبت به پرونده آیندهام به وحشت انداخته است. پرونده بعدی من شیوا نظر آهاری است که باید در همین شعبهای که پرونده خانم مفیدی رسیدگی شد، رسیدگی شود. اینگونه احکام بیقاعده وکیل را در کار رسیدگی سر در گم میکند. یکی از اتهامات سه گانه شیوا نظرآهاری محاربه است. من ازالان در این فکر هستم که باید برای دادگاه او چه گلی به سرم بگیرم. امروز در صحبتی که با چند نفر از همکارانم داشتم گفتم اگر یکی دو اتفاق اینگونه در صدور احکام بیافتد من از تمام پروندههایم کناره گیری میکنم. شیوا نظر آهاری سیزدهم ماه آینده دادگاه دارد و من واقعا نمیدانم قرار است چه اتفاقی بیفتد و با چه منطقی و بر اساس چه موازینی برای او رای صادر کنند. واقعا اگر قرار باشد اتهامات او را، با این روش که برای خانم مفیدی دیدیم، بپذیرند، وضعیت او خطرناک خواهد شد. خانم مفیدی که اتهامش اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم بود، آن هم بدون مستندات لازم با چنین حکمی روبرو شد. حالا اتهام محاربه شیوا نظرآهاری چه خواهد شد واقعا نمیدانم. نوع اتهام او مجازات اعدام دارد.
۳- نگاه کنید به:
http://www.radiofarda.com/content/F10_Iranian_Human_Rights_In_Danger_of_Execution/2137188.html
http://www.chrr.biz/spip.php?article10740
http://www.chrr.biz/spip.php?article10722
4- نگاه کنید به مطلب بینا داراب زند تحت عنوان “از فعالیت برای حقوق بشر تا اعدام” در این آدرس:
http://www.gozaar.org/persian/articles-fa/4348.html
5- نگاه کنید به مطلب شادی صدر تحت عنوان” کم هزینه کردن صدور حکم اعدام!” در این آدرس:
http://shadisadr.wordpress.com/2010/08/26/shiva/
6- نگاه کنید به مصاحبه پریسا کاکایی با دویچه وله در مورد کمپین برای آزادی شیوا در این آدرس: